IVF چیست؟
لقاح آزمایشگاهی (IVF) نوعی فناوری کمک باروری به شمار می‌آید که در آن اسپرم و تخمک در خارج از بدن انسان بارور می‌شوند. آی وی اف، یک فرآیند پیچیده است که شامل بازیابی تخمک‌ها از تخمدان‌ها و ترکیب آزمایشگاهی آنها با اسپرم به صورت invitro برای لقاح است. چند روز پس از لقاح، تخمک بارور شده که اکنون جنین نامیده میشود در داخل رحم قرار می‌گیرد. بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که این جنین در دیواره رحم لانه گزینی می‌کند.
مقدمه ای بر روند تکنیک IVF
روش لقاح خارج از بدن (In Vitro Fertilization) یا IVF تکنیکی است که به کمک آن زوجها با مشکل باروری میتوانند بارداری را تجربه کنند.
روند IVF شامل چند مرحله است که به عنوان چرخه IVF شناخته میشود. ابتدا، فرد داروهای باروری دریافت می‌کند تا تخمدان‌ها برای تولید تخمک‌های بیشتر تحریک شوند، سپس تخمک‌ها از تخمدان‌ها برداشته می‌شوند. (در برخی موارد، ممکن است از تخمک‌های اهدایی استفاده شود، بنابراین این مراحل ابتدایی ممکن است حذف شوند).
تخمک‌های برداشته شده با اسپرم (در یک پتری دیش) در آزمایشگاه به صورت invitro مورد لقاح قرار می‌گیرند. یک یا چند تخمک لقاح یافته یا جنین به رحم بیمار منتقل می‌شوند. زمانی بارداری رخ می‌دهد که جنین به پوشش رحم اتصال یابد و شروع به رشد کند.
بیش از چهار دهه است که تکنیک IVF با موفقیت در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این مدت، بیش از 10 میلیون نوزاد از طریق IVF به دنیا آمده‌اند. در حال حاضر، هر ساله بیش از 500،000 تولد IVF در سراسر جهان اتفاق می‌افتد.
احتمال داشتن نوزاد از طریق IVF با سن افراد در ارتباط است. به طوری که تعداد و کیفیت تخمک‌ها در افراد جوان معمولاً بیشتر است. گاهی اوقات، افراد باید بیش از یک چرخه IVF را تجربه کنند تا بتوانند به بارداری موفق دست یابند. در برخی موارد نیز زوجها حتی پس از چندین چرخه IVF باردار نمی‌شوند.
تکنیکIVF چیست؟
در حالت طبیعی معمولاً در طول چرخه قاعدگی یک تخمک از یکی از تخمدان‌ها آزاد میشود. تخمک آزاد شده به یکی از لوله های فالوپ می‌رود. زمانی که اسپرم وارد واژن میشود و از طریق دهانه رحم و رحم به لوله فالوپ می‌رسد، در آنجا در حضور تخمک لقاح اتفاق می‌افتد. در طی سه تا پنج روز آینده، تخمک بارور شده به سمت رحم حرکت می‌کند و به آندومتر (پوشش داخلی رحم) متصل میشود (لانه گزینی) و سپس در همین مکان تا زمان تولد رشد می‌کند.
در روش IVF، تخمک‌های فرد با اسپرم در شرایط آزمایشگاهی بارور می‌شوند. In vitro یک عبارت لاتین به معنای (در شیشه) است. در IVF، شرایط invitro به این معنی است که لقاح در خارج از بدن، در یک ظرف آزمایشگاهی و در شرایط کنترل شده انجام میشود. IVF رایج‌ترین نوع فناوری کمک باروری (ART) به شمار می‌آید.
چرا IVF انجام میشود؟
IVF زمانی به عنوان یک گزینه برای بارداری انتخاب میشود که معمولا زوجها با مشکلات ناباروی روبرو هستند یا مرد یا زن دچار بیماری یا اختلالاتی است که امکان باروری ندارد. برخی از افراد نیز پس از نتیجه نگرفتن از سایر روشهای باروری یا در سنین بالا، تکنیک IVF را امتحان میکنند. اگر افراد مشکلات زیر را داشته باشند میتوانند از ای وی اف به عنوان یک روش کارآمد بارداری استفاده کنند:
- لوله‌های فالوپ مسدود یا آسیب دیده (مانع از رسیدن اسپرم به تخمک یا رسیدن تخمک بارور شده به رحم میشود)
- اندومتریوز (اختلالی وضعیتی که در آن بافتی شبیه به آندومتر در خارج از رحم یافت میشود)
- تعداد کم اسپرم یا سایر اختلالات اسپرم مانند تحرک اسپرم یا شکل غیرطبیعی آن
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا سایر بیماریهای تخمدان
- فیبروئید رحم
- برداشت تخمدان به دلیل بیماری
- خطر انتقال یک بیماری یا اختلال ژنتیکی
- ناباروی مرتبط با سن به دلیل کاهش تعداد یا کیفیت تخمک
- ناباروری بدون دلیل
- افراد با سابقه سقط مکرر
- افرادی که قصد دارند از رحم جایگزین برای حمل و زایمان نوزاد خود استفاده کنند.
.
در روش آی وی اف، قبل از انتقال جنین به رحم فرد، آزمایش ژنتیک قبل از لانه گزینی (PGT) انجام میشود. آزمایش ژنتیک قبل از لانه گزینی این امکان را ایجاد می‌کند که ناهنجاری‌های ژنتیکی احتمالی جنین مشخص شود و جنین‌هایی انتخاب شوند که دارای ناهنجاری‌های ژنتیکی شناخته شده‌ای نیستند. در این صورت احتمال تولد نوزاد با اختلالات ژنتیکی کاهش می‌یابد. PGT همچنین می‌تواند به افراد برای داشتن فرزندانی با ویژگی‌های خاص مانند جنسیت کمک کند.
مراحل انجام IVF
IVF شامل چندین مرحله است که انجام آنها دو یا چند هفته طول می‌کشد. این مراحل در کنار هم، چرخه IVF را تشکیل می‌دهند. قبل از شروع درمان به روش IVF، معمولا پزشک قرص‌های استروژن یا ضدبارداری تجویز می‌کند. این کار برای کنترل زمان چرخه قاعدگی و جلوگیری از ایجاد کیست در تخمدان انجام می‌گیرد. در این صورت پزشک می‌تواند حداکثر میزان تخمک‌ها را بدست آورد. در این بخش به بررسی مراحل چرخه آی وی اف میپردازیم:
مرحله 1. تحریک تخمدان
به طور معمول، در یک فرد سالم در سن باروری طی هر چرخه قاعدگی تعدادی از تخمک‌ها درون تخمدان شروع به بالغ شدن میکنند و تنها یک تخمک از یکی از تخمدان‌ها در طول چرخه قاعدگی بالغ شده و آزاد میشود. در این زمان تخمک‌های بالغ نشده در هر تخمدان از بین می‌روند.
در طول درمان IVF با داروهای هورمونی خاص، تعداد تخمک‌هایی که در تخمدان‌ها به بلوغ می‌رسند افزایش یافته و همه ی این تخمک‌ها آزاد می‌شوند، با این حال در IVF، بیمار از داروهای باروری استفاده می‌کند که تعداد تخمک‌هایی را که تخمدان‌هایش تولید میکنند، افزایش می‌دهد. این بدان معناست که به جای داشتن فقط یک تخمک (مانند یک چرخه طبیعی)، ممکن است تعداد زیادی تخمک در هر چرخه آزاد شود. نوع، دوز و دفعات داروهای تجویز شده با توجه به شرایط سلامت، سن، سطح AMH (هورمون ضد مولرین) و پاسخ فرد به تحریک تخمدان در چرخه های قبلی IVF تنظیم میشود.
تحریک تخمدان به پزشکان اجازه می‌دهد تا تخمک‌های زیادی را جمع‌آوری کرده که میتوانند از آنها جنین تولید کنند و به این ترتیب شانس تولید جنین‌هایی با احتمال بارداری و تولد زنده افزایش می‌یابد.
داروهای باروری مورد استفاده در این مرحله
در این مرحله از IVF از داروهای مختلف باروری به ترتیب خاصی استفاده میشود:
- در ابتدا از داروهایی که رشد فولیکول‌های (هر فولیکول کیسه ای است که یک تخمک دارد) متعدد را در تخمدان‌ها تحریک میکنند، استفاده میشود. این داروها شامل هورمون محرک فولیکول (FSH)، گنادوتروپین یائسگی انسانی (hMG) یا هر دو هستند.
- یکی دیگر از داروهایی که در این مرحله مورد استفاده قرار می‌گیرد، داروهایی است که از تخمک گذاری زودرس (آزاد شدن تخمک) جلوگیری میکنند. قبل از اینکه تخمک‌ها جمع آوری شوند و سپس در آزمایشگاه بارور شوند، ابتدا باید در تخمدان‌ها بالغ شوند. پزشکان برای این که مطمئن شوند که تخمک‌های آزاد شده مراحل رشد و بلوغ خود را به درستی طی کرده‌اند، داروهایی تجویز میکنند که از آزاد شدن زودهنگام تخمک‌ها جلوگیری به عمل می‌آورد و در نتیجه زمان بلوغ آنها را در تخمدان‌ها فراهم می‌کند. این داروها شامل آگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)، آنتاگونیست‌های GnRH و پروژستین‌ها هستند.
- سایر داروهایی که در این مرحله استفاده می‌شوند شامل مواردی هستند که تخمک گذاری را تحریک میکنند. هنگامی که تخمک‌ها به اندازه کافی بالغ شدند، بیماران از داروهایی مانند گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) یا آگونیست‌های GnRH استفاده میکنند که تخمدان‌ها را تحریک کرده تا تخمک‌ها را آزاد کنند.
در این مرحله، از سونوگرافی ترانس واژینال و آزمایش خون برای نظارت بر رشد تخمک و اندازه گیری سطح هورمون استفاده میشود.
برخی از موارد IVF، بدون تحریک تخمدان نیز انجام میشود. در این موارد، معمولا یک تخمک به جای چند تخمک، از یک تخمدان مورد بازیابی قرار می‌گیرد. به این نوع آی وی اف، IVF چرخه طبیعی یا IVF غیرتحریکی گفته میشود. میزان بارداری از IVF چرخه طبیعی، کمتر از IVF انجام شده با تحریک تخمدان است.
مرحله 2. بازیابی تخمک
حدود 36 ساعت پس از تحریک تخمدان، تخمک‌ها با استفاده از روشی به نام آسپیراسیون فولیکولی از تخمدان‌ها خارج می‌شوند. در این مرحله، پزشک از سونوگرافی برای هدایت یک سوزن نازک به داخل هر یک از تخمدان‌های فرد از طریق واژن استفاده می‌کند. سوزن به یک دستگاه مکنده متصل است که برای بیرون کشیدن تخمک‌ها از هر فولیکول استفاده می‌کند. در برخی موارد، تخمک‌ها از طریق دیواره شکم برداشته می‌شوند. تخمک‌های بازیابی شده از این طریق، در ظروف مخصوص و در انکوباتور قرار می‌گیرند. به منظور کاهش درد یا ناراحتی در طول بازیابی تخمک‌ها از داروهای آرامبخش یا بیهوشی استفاده میشود. بازیابی تخمک معمولاً 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد.
مرحله 3. لقاح
پس از خارج شدن تخمک‌ها از تخمدان‌ها، آنها درون یک پتری دیش با اسپرم‌ها مخلوط می شوند. لقاح زمانی اتفاق می‌افتد که اسپرم به تخمک نفوذ کند. به طور معمول، حدود 65٪ تا 80٪ از تخمک‌ها در طی IVF بارور می‌شوند. در برخی موارد، مانند ناباروری عامل مردانه، پزشک ممکن است اسپرم را مستقیماً به تخمک در روشی به نام تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی یا ICSI تزریق کند تا شانس لقاح را بهبود بخشد.
مرحله 4. کشت جنین
پس از لقاح، تخمک‌ها شروع به تقسیم شدن کرده و به جنین تبدیل می‌شوند. جنین‌ها به مدت دو تا پنج روز در آزمایشگاه تحت نظارت قرار می‌گیرند.
به طور کلی، جنین‌های تشکیل شده باید بر موانع قابل توجهی غلبه کند تا به یک جنین مناسب برای انتقال به رحم تبدیل شود. به طور متوسط، 50 درصد از جنین‌های بارور شده تا مرحله بلاستوسیست پیشرفت میکنند. این مرحله مناسب‌ترین مرحله برای انتقال به رحم به شمار می‌آید. به عنوان مثال، اگر هفت تخمک بارور شوند، ممکن است سه یا چهار تا از آنها به مرحله بلاستوسیست برسند. 50 درصد باقیمانده معمولاً پیشرفت نمی‌کنند و از بین می‌روند.
مرحله 5. انتقال جنین
جنین تازه
جنین منجمد
مرحله انتقال جنین معمولا به دو صورت انجام می‌گیرد: انتقال جنین تازه و انتقال جنین منجمد (FET).
در انتقال جنین تازه، انتقال در همان چرخه بازیابی تخمک انجام میشود، به این معنی که جنین بین سه تا هفت روز پس از عمل بازیابی تخمک وارد رحم میشود.
هنگامی که انتقال جنین تازه انجام میشود، پنج روز پس از لقاح، یک یا چند جنین با هدف شروع بارداری در رحم فرد قرار می‌گیرد. در برخی موارد، پس از انتقال جنین، پروژسترون تجویز میشود. پروژسترون هورمونی است که ضخامت پوشش رحم را افزایش می‌دهد و در نتیجه شانس اتصال جنین به رحم و رشد جنین را بهبود می‌بخشد. پس از انتقال جنین تازه، معمولاً پروژسترون به مدت پنج تا هفت هفته مصرف میشود.
در انتقال جنین منجمد، انتقال جنین در یک چرخه بعدی صورت می‌گیرد. بسیاری از پزشکان و بیماران ترجیح می‌دهند تمام جنین‌ها را منجمد کنند و در چرخه بعدی، انتقال جنین منجمد انجام گیرد.
استفاده از این روش این امکان را برای بیمار ایجاد می‌کند که از اثرات داروهای مرحله تحریک تخمدان و مشکلات فیزیکی به وجود آمده طی عمل بازیابی تخمک رهایی یابد و علاوه بر این، خطر ابتلا به سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) را کاهش می‌دهد. همچنین آزمایش ژنتیکی قبل از لانه‌گزینی را امکان‌پذیر می‌سازد. استفاده از روش انتقال جنین منجمد بیشتر منجر به تولد نوزاد زنده میشود. انتقال جنین منجمد ممکن است سالها پس از بازیابی و لقاح تخمک اتفاق بیفتد.
هنگامی که انتقال جنین منجمد انجام میشود، بیماران مکملهای هورمونی دریافت میکنند (تا رحم را برای پذیرش جنین آماده کنند) یا از چرخه طبیعی قاعدگی برای زمان بندی انتقال در مرحله مناسب که رحم آنها آماده دریافت جنین است، استفاده میشود.
شانس بارداری چندقلو
در بیشتر موارد فقط یک جنین به رحم منتقل میشود. انتقال دو یا چند جنین ممکن است شانس بارداری را افزایش دهد، با این حال احتمال تشکیل دوقلو، سه قلو یا در برخی موارد حتی فرزندان بیشتر را افزایش می‌دهد.
حاملگی چند قلو معمولا با عوارض زیادی در روند بارداری و سلامت نوزادان همراه است، ازجمله این عوارض می‌توان به زایمان زودرس و اختلالات عصبی و تنفسی در نوزادان اشاره کرد.
روش انتقال جنین
انتقال جنین به داخل رحم معمولا به روش ساده‌ای انجام میشود و نیاز به بیهوشی ندارد. برای قرار دادن جنین در رحم، پزشک از یک کاتتر که یک لوله نازک و انعطاف پذیر است، استفاده می‌کند و جنین‌ها را از مسیر واژن و دهانه رحم به داخل رحم هدایت می‌کند. این روش معمولا کمتر از 10 دقیقه طول می‌کشد.
مرحله 6. بارداری
پس از انتقال جنین به رحم، هنوز بارداری رخ نداده است. در واقع، بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که جنین خود را در دیواره رحم لانه گزینی کند.
بارداری بعد از IVF چه زمانی و چگونه تایید میشود؟
حدود 8 تا 12 روز پس از انتقال جنین به رحم، کسانی که تحت درمان IVF قرار می‌گیرند باید آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح hCG خونی انجام دهند. hCG هورمونی است که در دوران بارداری در بدن تولید میشود. وجود این هورمورن در خون حاملگی را تایید می‌کند. اگر آزمایش خون hCG نشان دهنده بارداری باشد، آزمایش خون دوره‌ای برای نظارت بر بارداری اولیه انجام میشود.
مراقبت‌های دوران بارداری معمولا از هفته ششم تا دهم بارداری شروع میشود. این مراقبت‌ها معمولاً شامل آزمایش‌های دوره‌ای خون و تصویربرداری و همچنین معاینات فیزیکی برای تشخیص هر گونه عارضه ای است که ممکن است در روند بارداری ایجاد شود.
خطرات و عوارض احتمالی IVF چیست؟
تکنیک IVF با خطر بروز برخی از عوارض ناشی از تحریک تخمدان و بازیابی تخمک همراه است، از جمله‌ی این عوارض می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS)، وضعیتی است که در آن تخمدان‌ها به دلیل استفاده از داروهای باروری برای تحریک رشد تخمک‌ها بیش از حد تحریک می‌شوند. در این سندروم، تخمدان‌ها متورم می‌شوند و مایع به داخل حفره شکم و ناحیه قفسه سینه نشت میکنند. این سندروم معمولا خطرناک نیست.
- لخته شدن خون
- عفونت
- خونریزی شکمی
- پیچ خوردگی تخمدان و در برخی موارد لوله فالوپ که جریان خون را مختل می‌کند.
- واکنش آلرژیک به داروهای مورد استفاده در IVF
- عوارض بیهوشی
افزایش خطر عوارض بارداری
خطر برخی از عوارض بارداری ممکن است در بیمارانی که با IVF باردار می‌شوند افزایش یابد، این عوارض عبارتند از:
- خطر حاملگی چند قلو که بیشتر به دلیل انتقال بیش از یک جنین است.
- خطر زایمان زودرس
- میزان سقط جنین در بارداری‌های آ وی اف، تقریباً به اندازه حاملگی‌های حاصل از بارداری طبیعی است.
- اختلالات فشار خون بالا در دوران بارداری، از جمله اکلامپسی/پره اکلامپسی و دیابت بارداری
- حاملگی خارج از رحم، زمانی که جنین به جایی غیر از پوشش داخلی رحم می‌چسبد، اتفاق می‌افتد. حدود 2 درصد از افرادی که تحت IVF قرار می‌گیرند، با حاملگی خارج از رحم روبرو می‌شوند.
- حاملگی هتروتوپیک، زمانی که یک جنین به پوشش داخلی رحم و جنین دیگر به محلی خارج از رحم متصل میشود، رخ می‌دهد. حاملگی هتروتوپیک در 1 در 100 تا 1 در 1000 بارداری از طریق IVF اتفاق می‌افتد.
- جفت سرراهی، زمانی که جفت به طور کامل یا جزئی دهانه رحم را می‌پوشاند، ایجاد میشود.
- زمانی که جفت به صورت زودرس از دیواره رحم جدا میشود جداشدگی جفت اتفاق می‌افتد.
IVF همچنین ممکن است خطر عوارض خاصی را برای جنین و نوزاد، از جمله وزن کم هنگام تولد در اثر زایمان زودرس افزایش دهد.
آمادگی برای شروع درمان IVF چگونه انجام میشود؟
قبل از شروع درمان IVF، زوج به معاینه پزشکی کامل و انجام آزمایش‌های باروری نیاز دارند. به طور کلی، مراحل آمادگی قبل از IVF شامل موارد زیر است:
- مشاوره IVF
- معاینه رحم، تست پاپ اسمیر و ماموگرافی (در افراد بالای 40 سال)
- تجزیه و تحلیل مایع منی
- غربالگری عفونت‌های مقاربتی (STIs) و سایر بیماریهای عفونی
- آزمایش ذخیره تخمدان و آزمایش خون و ادرار
- دستورالعمل نحوه تجویز داروهای باروری
- غربالگری ناقل ژنتیکی
- ارزیابی حفره رحم (هیستروسکوپی یا سونوگرافی با تزریق محلول نمکی (SIS)).
- شروع مصرف مکمل اسید فولیک حداقل سه ماه قبل از انتقال جنین
بهترین سن برای انجام IVF
براساس مطالعات مشخص شده است که شانس هر فرد برای باردار شدن یا زایمان نوزاد زنده پس از درمان IVF، با شروع 35 سالگی کاهش می‌یابد، این میزان موفقیت پس از 40 سالگی به میزان قابل توجهی کم میشود.
عوامل موثر در نتیجه درمان IVF
نتیجه درمان برای افرادی که تحت IVF قرار می‌گیرند ممکن است با توجه به تعدادی از عوامل متفاوت باشد، از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن
- قد و وزن فرد
- تعداد زایمان‌های قبلی
- تعداد کل حاملگی‌ها
- استفاده از تخمک‌های خود یا تخمک‌های افراد اهدا کننده در روند آی وی اف
- تعداد چرخه‌های IVF
- شرایط سلامتی فرد
به طور کلی، با تکمیل دو یا چند چرخه انتقال جنین، شانس یک نتیجه موفقیت‌آمیز بیشتر میشود و همچنین افراد جوانتر نسبت به افراد مسنتر، درصد موفقیت بیشتری در درمان IVF دارند.
میزان موفقیت IVF براساس سن چقدر است؟
آمارهایی براساس داده‌های جمع آوری شده در ایالات متحده به دست آمده است که میانگین درصد تولدهای زنده به ازای هر بازیابی تخمک را نشان می‌دهد:
- سن کمتر از 35 سال: 46.7٪
- سن 35 تا 37: 34.2٪
- سنین 38 تا 40: 21.6 درصد
- سنین 41 تا 42: 10.6 درصد
- سن 43 سال به بالا: 3.2٪
تکمیل پروسه IVF چقدر طول می‌کشد؟
همان طور که پیشتر نیز اشاره شد، IVF یک فرآیند پیچیده با مراحل متعدد است. به طور متوسط، انجام روند آی وی اف چهار تا شش هفته به طول می‌انجامد. این زمان، شامل زمان قبل از بازیابی تخمک نیز میشود، یعنی زمانی که یک فرد داروی باروری مصرف می‌کند تا زمانی که برای بارداری آزمایش شود.
IVF چقدر مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
براساس آمارها مشخص شده است که تقریباً 5 درصد از زوج‌های مبتلا به ناباروری، IVF را امتحان میکنند. از سال 1978 بیش از 8 میلیون نوزاد از طریق درمان IVF ، متولد شده‌اند. در حال حاضر، IVF یکی از موثرترین فناوری‌های کمک باروری (ART) موجود محسوب میشود.
هچینگ کمکی در IVF چیست؟
هچینگ کمکی تکنیکی است که در درمان IVF مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک شامل ایجاد یک سوراخ در پوسته بیرونی جنین قبل از انتقال جنین به رحم است. در واقع، این سوراخ به جنین کمک می‌کند تا راحت‌تر از پوسته بیرونی خود خارج شود. برای ایجاد بارداری، جنین باید بتواند از پوسته خود خارج شده و به دیواره رحم متصل شود. به طور کلی، این روش برای افزایش شانس بارداری و لانه گزینی موفق انجام میشود.
آیا می‌توان جنسیت را در طول IVF انتخاب کرد؟
در درمان IVF این امکان وجود دارد که جنسیت کودک را در طول IVF انتخاب کرد. قبل از اینکه جنین در رحم قرار گیرد، در طی آزمایش‌های ژنتیکی، سلول‌های جنین به منظور تعیین کروموزوم‌های جنسی بررسی می‌شوند. به این ترتیب، زوجها میتوانند انتخاب کنند که فقط جنسیت مورد نظر آنها درون رحم جایگزین شود.
چرا گاهی IVF با شکست مواجه میشود؟
در روند انجام IVF ممکن است به دلایل زیادی مشکلاتی ایجاد شود که درمان با شکست مواجه شود. برخی از دلایل شکست چرخه IVF عبارتند از:
- سن زن: با افزایش سن زن، کیفیت و کمیت تخمک‌های او کاهش می‌یابد.
- کیفیت جنین: حتی اگر جنین در آزمایشگاه سالم به رحم انتقال یابد، این احتمال وجود دارد که به دلایل دیگر در رحم لانه گزینی اتفاق نیافتد.
- پاسخ تخمدانی: اگر تخمدان به تزریق روزانه هورمون‌های باروری، پاسخ ضعیفی دهد، ممکن است در پیشرفت روش IVF مشکل ایجاد کند.
- مشکلات لانه گزینی: ناتوانی جنین در لانه گزینی در رحم از مشکلاتی است که در روند IVF ایجاد میشود. وجود پولیپ رحم، افزایش زودهنگام پروژسترون، پوشش بیش از حد نازک آندومتر یا عفونت رحم همگی میتوانند علت این امر باشند.
- سبک زندگی فرد: سیگار بر باروری تأثیر منفی می‌گذارد.
- ناهنجاری‌های کروموزومی: گاهی اوقات، اگر جنین‌ها ناهنجاری‌های کروموزومی داشته باشند، IVF ممکن است با شکست مواجه شود. این مشکل بیشتر در مورد زنان بالای 35 سال اتفاق می‌افتد.
تفاوت بین IVF و IUI (لقاح داخل رحمی) چیست؟
لقاح داخل رحمی (IUI) با لقاح آزمایشگاهی (IVF) متفاوت است زیرا در روش IUI، لقاح در بدن فرد اتفاق می‌افتد. در لقاح داخل رحمی، یک نمونه اسپرم جمع آوری میشود و مورد غربال قرار می‌گیرد تا فقط اسپرم با کیفیت بالا باقی بماند. این نمونه در طول تخمک گذاری با یک کاتتر وارد رحم میشود. این روش به اسپرم کمک می‌کند تا راحت‌تر به تخمک برسد و لقاح اتفاق بیافتد.
با IVF، اسپرم و تخمک در خارج از رحم و در محیط آزمایشگاه بارور می‌شوند و سپس به عنوان جنین در رحم قرار می‌گیرند. تکنیک IUI نسبت به IVF ارزانتر و کمتر تهاجمی است. علاوه بر این، IUI درصد موفقیت کمتری در هر سیکل دارد.
آینده درمان IVF
در دهه آینده، پیشرفت‌هایی بسیاری در IVF ایجاد خواهد شد که از جمله‌ی آنها می‌توان به پروتکل‌های بهبود یافته، رویکردهای درمانی شخصی و ابزارهای تشخیصی پیشرفته برای ارزیابی کیفیت تخمک، زنده ماندن اسپرم، سلامت جنین و پذیرش رحم و همچنین تعیین زمان بهینه برای انتقال جنین اشاره کرد. درک عمیق‌تر از کاشت و نمو جنین منجر به افزایش تشخیص و توسعه داروهای جدید برای افزایش میزان موفقیت در روند درمان IVF خواهد شد. این صنعت برای غلبه بر چالشهای فنی، موانع نظارتی و ملاحظات اخلاقی برای دستیابی به این پیشرفت‌های امیدوارکننده تلاش می‌کند.
هدف این پیشرفت‌ها افزایش میزان موفقیت روشهای IVF و بهبود نتایج برای افراد و زوج‌هایی است که به دنبال درمان‌های ناباروری هستند. با تنظیم دقیق پروتکل‌ها، مناسب سازی درمان‌ها برای افراد و استفاده از ابزارهای تشخیصی پیشرفته، زمینه کمک باروری در سال‌های آینده پیشرفت‌های چشمگیری خواهد داشت.
منابع: my.clevelandclinic، yalemedicine، invitra