PGD
تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی (PGD – Preimplantation Genetic Diagnosis) و غربالگری ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی (PGS) دو تکنیک پیشرفته در زمینه لقاح مصنوعی (IVF) هستند که برای بررسی و ارزیابی جنینها قبل از انتقال به رحم استفاده میشوند. این تکنیکها به منظور اطمینان از سلامت ژنتیکی جنینها و افزایش شانس بارداری موفق بکار میروند.
تشخیص ژنتیکی پیش از PGD
PGD روشی است که برای تشخیص ناهنجاریهای ژنتیکی و بیماریهای ارثی در جنینها قبل از انتقال آنها به رحم استفاده میشود. این روش به زوجهایی که حامل یا در معرض خطر انتقال بیماریهای ژنتیکی به فرزندانشان هستند، کمک میکند.
تحریک تخمدان و جمع آوری تخمکها
تخمکها از تخمدانها جمع‌آوری میشوند و با اسپرمها در محیط کشت قرار داده میشوند تا لقاح صورت گیرد.
کشت جنین
جنینها به مدت 3 تا 5 روز در محیط کشت نگهداری میشوند تا به مرحله بلاستوسیست (مرحله‌ای با حدود 100 سلول) برسند.
بیوپسی جنین
تعداد کمی از سلولها (معمولاً 5-6 سلول) از جنین در مرحله بلاستوسیست جدا میشوند. این فرآیند با دقت بسیار بالا و زیر میکروسکوپ انجام میشود تا به جنین آسیبی نرسد.
آنالیز ژنتیکی
سلولهای جدا شده تحت آزمایشهای ژنتیکی مختلف قرار میگیرند تا ناهنجاریهای ژنتیکی یا بیماریهای خاص بررسی شوند. این آزمایشها شامل تکنیکهای مانند PCR (واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز)، FISH (فلورسنت هیبریداسیون در جایگاه)، و NGS (توالی‌یابی نسل بعد) هستند.
انتخاب و انتقال جنین
جنینهای بدون ناهنجاریهای ژنتیکی انتخاب میشوند و به رحم منتقل میشوند.
غربالگری ژنتیکی PGS
PGS تکنیکی است که برای غربالگری جنینها از نظر تعداد صحیح کروموزومها (آنئوپلوئیدی) استفاده میشود. این روش به منظور افزایش شانس بارداری موفق و کاهش خطر سقط جنین بکار میرود.
تحریک تخمدان و جمع آوری تخمکها
مانند PGD، تخمکها از تخمدانها جمع‌آوری میشوند و با اسپرمها در محیط کشت قرار داده میشوند تا لقاح صورت گیرد.
کشت جنین
جنینها به مرحله بلاستوسیست (مرحله‌ای با حدود 100 سلول) میرسند.
بیوپسی جنین
تعداد کمی از سلولها از جنین جدا میشوند.
آنالیز کروموزومی
انتخاب و انتقال جنین
جنینهای با تعداد کروموزومهای صحیح انتخاب میشوند و به رحم منتقل میشوند.
نفاوت اصلی بین PGD و PGS
هدف
PGD
تشخیص ناهنجاریهای ژنتیکی خاص و بیماریهای ارثی.
PGS
غربالگری تعداد صحیح کروموزومها برای افزایش شانس بارداری موفق.
کاربرد
PGD
برای زوجهایی که حامل بیماریهای ژنتیکی خاص هستند یا سابقه خانوادگی بیماریهای ژنتیکی دارند.
PGS
برای زوجهایی که خطر بالای آنئوپلوئیدی دارند، مانند زنان با سن بالا، یا کسانی که چندین بار سقط جنین داشته‌اند.
مزایای PGD و PGS
هدف
افزایش شانس بارداری موفق
با انتخاب جنینهای سالم و بدون ناهنجاریهای ژنتیکی، شانس بارداری موفق افزایش مییابد.
کاهش خطر سقط جنین
غربالگری جنینها از نظر تعداد صحیح کروموزومها، خطر سقط جنین را کاهش میدهد.
اطمینان از سلامت جنین
این تکنیکها به زوجها اطمینان میدهند که جنینهای انتخاب شده سالم هستند و بیماریهای ژنتیکی خاصی را به ارث نمیبرند.
کاربرد
PGD
برای زوجهایی که حامل بیماریهای ژنتیکی خاص هستند یا سابقه خانوادگی بیماریهای ژنتیکی دارند.
PGS
برای زوجهایی که خطر بالای آنئوپلوئیدی دارند، مانند زنان با سن بالا، یا کسانی که چندین بار سقط جنین داشته‌اند.
محدودیتها و چالش ها
هزینه بالا
PGD و PGS تکنیکهای پیچیده و گران قیمت هستند که هزینه‌های زیادی را به فرآیند IVF اضافه میکنند.
محدودیت در دقت
هرچند این تکنیکها بسیار دقیق هستند، اما هیچ روشی بطور کامل بدون خطا نیست و احتمال خطاهای جزئی وجود دارد.
پیچیدگی تکنیکی
اجرای صحیح این تکنیکها نیازمند تخصص و تجهیزات پیشرفته است که ممکن است در همه مراکز IVF در دسترس نباشد.
تکنیکهای PGD و PGS ابزارهای قدرتمندی برای شانس بارداری موفق و کاهش خطر ناهنجاریهای ژنتیکی و سقط جنین هستند. با استفاده از این تکنیکها، زوجها میتوانند از سلامت ژنتیمی جنینهای خود اطمینان حاصل کرده و فرآبند IVF را با اطمینان بیشتری طی کنند.
